Oι φροντιστές αναρωτιούνται συχνά, να λέω όχι στο παιδί μου; Μήπως το περιορίζω υπερβολικά ή το βλάπτω;
- Τα όχι της ευημερίας και της ανάπτυξης: Κάποια όχι θα ακουστούν! Είναι τα όχι που λειτουργούν ως πλαίσιο για να μπορέσουν να αναπτυχθούν τα παιδιά μέσα στα πλούσια σε ερεθίσματα και επιλογές περιβάλλοντα. Καταστάσεις που μπορεί να τους προκαλούν ένταση και σύγχυση. Ο ενήλικας είναι εκεί για να παρέχει την ασφάλεια που έχουν ανάγκη. Πώς μπορούν τα όχι να γίνουν περισσότερο αποτελεσματικά και να υποστηρίξουν το παιδί που μοιάζει αποδιοργανωμένο, μπερδεμένα. Δώστε εξήγηση για το όχι που λέτε στο παιδί την ίδια στιγμή που συμβαίνει το γεγονός και εφόσον η συνθήκη το επιτρέπει, αλλιώς επανερχόμαστε αργότερα. Προσφέρετε την ευκαιρία στο παιδί να εκφραστεί, θέστε ερωτήσεις για να δείτε εάν έχει κατανοήσει αυτό που του λέτε. Λάβετε υπόψη την ηλικία του παιδιού και χρησιμοποιείστε σαφήνεια στην έκφραση και απλό λεξιλόγιο, ώστε το παιδί να μπορέσει να διαμορφώσει μια ξεκάθαρη εικόνα. Ακόμη μπορείτε να πείτε όχι σε κάτι που το παιδί μπορεί να καταφέρει κάτι μόνο του. Δείξτε ότι είστε παρόν και διαθέσιμος για να το βοηθήσετε όταν το χρειαστεί. Εκτιμήστε τη στιγμή και σκεφτείτε: γνωρίζω ότι μπορεί να βάλει μόνο τα παπούτσια του, αλλά αυτή τη στιγμή είναι εξαιρετικά κουρασμένο. Κοινοποιήστε αυτή στη σκέψη στο παιδί και αναγνωρίστε την ανάγκη που εκφράζει.
- Ναι στα όχι με συνέπεια: διατηρήστε το όχι για συγκεκριμένα γεγονότα και μην διαφοροποιείτε τις συνθήκες σύμφωνα με τις διαθέσεις της στιγμής.
- Συμφωνία μεταξύ των φροντιστών: δώστε χρόνο στην επικοινωνία με το συνοδοιπόρο φροντιστή του παιδιού, ώστε να ακολουθείτε κοινή προσέγγιση σε ζητήματα ορίων και βασικών αρχών στην ανατροφή του παιδιού. Πώς νιώθει ένα παιδί όταν κάποιος αποκρίνεται θετικά σε μια απαίτησή του και ο άλλος λέει όχι. Αναγνωρίζετε τη σύγχυση που αυτό μπορεί να προκαλέσει στο σύστημά σας;
- Τα όχι εξασκούν την υπομονή: σημαντική δεξιότητα που καλλιεργείται από νωρίς. Αλλά και αναγνώριση, κατανόηση και διαχείριση του συναισθήματος της ματαίωσης. Στοιχεία που χρειαζόμαστε όλοι στη ζωή.
- Τι συμβαίνει με τη δυσαρέσκεια που το όχι μας μπορεί να προκαλέσει στο παιδί. Εσείς μπορείτε να το διαχειριστείτε; Ναι θα υπάρξουν και αυτές οι στιγμές, που κάποιος θα δυσαρεστηθεί. Προσπαθήστε να μείνετε συνδεδεμένοι με το παιδί και να εξηγήσετε τι είναι αυτό που νιώθει. Είχαμε πει ότι θα πάμε βόλτα μετά το φαγητό. Όμως ήρθε η γιαγιά και πέρασε η ώρα, έξω έχει νυχτώσει και θα πάμε για ύπνο. Καμιά φορά το πρόγραμμα αλλάζει!
- Τα όχι προστατεύουν: το παιδί μαθαίνει να εκφράζει το όχι όταν νιώθει ότι μια συνθήκη, κάποια σωματική επαφή ή αλληλεπίδραση το κάνει να αισθάνεται άβολα ή δυσάρεστα και διεκδικεί από τους άλλους να το αποδεχτούν. Αυτό είναι κάτι που μπορείτε να δείξετε με τις πράξεις σας στο παιδί και το οποίο θα το συνοδεύει για μια ζωή. Μπορείς να λες όχι ή να μου δείχνεις την άρνησή σου και έγω είμαι ο πρώτος που θα την αποδεχτώ! Αν μου πεις ότι δεν θέλεις να σε φιλήσω, δεν θα το κάνω. Σέβομαι τα όχι σου και το δείχνω με πράξη. Είναι ο τρόπος σου να οριοθετείται και να προστατεύεσαι.
- Τα όχι καλλιεργούν σεβασμό: το παιδί μαθαίνει να εισακούει και να σέβεται τα όχι των άλλων. Καλλιεργείτε από νωρίς δεξιότητες επικοινωνίας και λειτουργικής αλληλεπίδρασης με τους άλλους. Προσφέρετε στο παιδί σας εργαλεία για περισσότερο υγιείς σχέσεις και στάσεις που μπορεί να αλλάξουν τον κόσμο ακόμη και αν ακούγεται ουτοπικό.
Αντί επιλόγου… Ένα task αναστοχασμού: Η λίστα του όχι: ή πώς να γίνεις περισσότερο ενσυνείδητος φροντιστής: κάνοντας την ανασκόπηση της ημέρας προσπαθήστε να καταγράψετε τα όχι που είπατε στο παιδί και απαντήστε στο γιατί. Πόσα από αυτά ήταν για να το προστατεύσετε από κάποιον κίνδυνο ή για την ασφάλειά του σωματική και ψυχική ή ακόμη και για να το αποτρέψετε να βλάψει κάποιον ή κάτι ; ποια από αυτά στηρίζονταν σε λογικά επιχειρήματα και ποια από αυτά διατηρήσατε με συνέπεια μέσα στην ημέρα;
Η ομάδα KidIn the Field.