Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται έντονος κοινωνικός διάλογος για τη σημαντικότητα των πρώτων χρόνων της ζωής του παιδιού και για το ρόλο που διαδραματίζουν το εκπαιδευτικό και το οικογενειακό περιβάλλον, καθώς και η μεταξύ τους αρμονία. Αναδεικνύεται η σπουδαιότητα των 1000 πρώτων ημερών της ζωής, ως σημαντικές για τη νοητική και κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη, αλλά και την καλή υγεία του παιδιού, καθορίζοντας σημαντικά το μέλλον και την ενήλικη ζωή του. Τα δεδομένα αυτά σε συνδυασμό με τη στροφή της κοινωνίας σε μια λογική εκπαίδευσης δεξιοτήτων, ορίζοντας τη μετάβαση από την εποχή της πληροφορίας στην εποχή της διαχείρισής της, φέρνουν τη δια βίου μάθηση στην υπηρεσία του ατόμου, για την επίτευξη της ευημερίας (well-being) σε όλα τα επίπεδα της ζωής.
Παρατηρείται έντονο ενδιαφέρον για την οργανωμένη τυπική εκπαίδευση των μικρών παιδιών, αναδιαμορφώνονται τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών, εντάσσονται νέα γνωστικά αντικείμενα και τονίζεται η υποχρεωτικότητα της προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας. Τι συμβαίνει όμως με τη φροντίδα των υπόλοιπων συστημάτων που συμμετέχουν τα παιδιά πέρα από το σχολικό; Ποιος υποστηρίζει προγεννητικά και μετά τη γέννηση του παιδιού τις οικογένειες και τους ενήλικες που το περιβάλλουν; Ποιος φροντίζει για την ολοκλήρωση του εαυτού, για την ψυχική υγεία και για την απόκτηση των κατάλληλων εφοδίων που χρειάζονται οι ενήλικες που περιβάλλουν το παιδί, ώστε να το ενισχύσουν και να το υποστηρίξουν στα αναπτυξιακά του στάδια; Με ποιους τρόπους προετοιμάζονται για τη συνεργασία και εναρμόνιση τους με το εκπαιδευτικό σύστημα; Και εφόσον η εκπαίδευση δεν είναι μόνο συλλογή γνώσης, γιατί η ευεξία ταυτίζεται σχεδόν αποκλειστικά με τη σωματική υγεία; Και σε ποιο στάδιο της ζωής είναι ωφέλιμο να συμβαίνουν αυτά;
Σύμφωνα με τα παραπάνω ερωτήματα διατυπώνεται η ανάγκη για τη διαμόρφωση μιας εκπαιδευτικής στρατηγικής που εστιάζει στις ανάγκες του ατόμου, αλλά και του συνόλου που το περιβάλλει. Στρατηγική που συνδυάζει γνώσεις, μεθόδους και εργαλεία για να προσφέρει επιλογές, να ευαισθητοποιήσει και να υποστηρίξει τον κάθε φροντιστή στη διαδρομή του δίπλα στο παιδί. Υπάρχουν μηχανισμοί πρόληψης που αποδεδειγμένα βοηθούν το άτομο να προνοήσει προτού χρειαστεί να θεραπεύσει, να βρει τρόπους και λύσεις και να ανακαλύψει τι του ταιριάζει. Να λάβει τις απαντήσεις που ταιριάζουν στην προσωπικότητα και στον τρόπο ζωής του. Αυτό πραγματοποιείται μέσα από την έγκαιρη και έγκυρη υποστήριξη, αξιοποιώντας τη διεπιστημονικότητα και κάνοντας τις υπηρεσίες ορατές από όλους, φροντίζοντας για την προσβασιμότητά τους και σχεδιάζοντας συμπεριληπτικά.
Εμείς το ονομάζουμε Η Παιδαγωγική γνώση στην καθημερινή ζωή. Όχι για το σκοπό και για το αποτέλεσμα της μάθησης, αλλά για τη διαδικασία, τον τρόπο και τα εργαλεία που μπορεί να προσφέρει, ώστε να ενισχυθούν και οι υπόλοιπες επιστήμες που παραδοσιακά ενδυναμώνουν τα περιβάλλοντα των παιδιών. Δράσεις, τεχνικές και πρακτικές που παρέχουν στους ενήλικες εκπαιδευτικές βιωματικές εμπειρίες, με νόημα και περιεχόμενο, απομακρυσμένο από τη στείρα γνώση που μπερδεύει. Δεν εκπαιδεύονται μόνο τα παιδιά να μαθαίνουν, εκπαιδεύονται και οι ενήλικες, να μαθαίνουν, να ανακαλύπτουν, να παρατηρούν, να αφουγκράζονται, να ακούν, να αναγνωρίζουν το παιδί, το άλλο άτομο, τον άλλο δίπλα τους, αλλά και μέσα τους. Για πρώτη φορά ή για πολλοστή, με κάθε ξεκίνημα, ό,τι έχει ανάγκη καθένας…
Θυμήσου…
- Το παιδί είναι ενεργός συμμετέχων στη ζωή του
- Η φροντίδα και ανατροφή του παιδιού μπορεί να γίνει μια διαδικασία διασκεδαστική
- Οι ενήλικες και τα παιδιά συμμετέχουν σε κοινά συστήματα. Ας φροντίσουμε την ουσιαστική τους αλληλεπίδραση
Η ομάδα KidIn the Field